ભારત કૌભાંડ પ્રધાન દેશ છે. બોફોર્સ કૌભાંડ ૬૪ કરોડ રૃપિયાનું હતું. કોમનવેલ્થ ગેમ્સ કૌભાંડનું કદ વધીને ૮૦,૦૦૦ કરોડ રૃપિયાનું થઈ ગયું હતું. ૨-જી કૌભાંડ ૧.૭૬ લાખ કરોડ રૃપિયાનું ગણાવવામાં આવ્યું છે. આ બધાં કૌભાંડો થઈ ગયાં તે પછી પ્રજાને તેની જાણ થઈ હતી, પરંતુ આ બધા કૌભાંડોને ટપી જાય તેવું
એક મહાકૌભાંડ વર્તમાનમાં આકાર ધારણ કરી રહ્યું છે. આ કૌભાંડ વિદેશમાંથી અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરવાનું કૌભાંડ છે. આપણા દેશમાં ઘરઆંગણે અણુભઠ્ઠીઓનું ઉત્પાદન સસ્તામાં કરી શકવાની આવડત છે. તેમ છતાં મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓના દોરીસંચાર હેઠળ આગામી ૨૦ વર્ષમાં આશરે ૧૭૫ અબજ ડોલર (આશરે ૮ લાખ કરોડ રૃપિયા)ની અણુભઠ્ઠીઓની વિદેશમાંથી આયાત કરવામાં આવશે. આ કૌભાંડનો પ્રારંભ ફ્રેન્ચ કંપની અરેવા સાથે મહારાષ્ટ્રના જૈતાપુર ખાતે ૯.૩ અબજ ડોલરની અણુભઠ્ઠીઓની આયાતના કરારથી થઈ ગયો છે. આ કૌભાંડમાં હજી પાશેરામાં પહેલી પૂણીઓ મૂકાઈ રહી છે. જો આ બાબતમાં આપણી પ્રજા જાગૃત થાય અને વિરોધ કરે તો આ મહાકૌભાંડ અટકાવી શકાય તેવું છે.
ભારતમાં અત્યારે જેટલી પણ અણુભઠ્ઠીઓ કાર્યરત છે એ બધી હેવી વોટર રિએક્ટર પ્રકારની છે. આ પ્રકારની અણુભઠ્ઠીઓ આપણા વિજ્ઞાાનીઓ ઘરઆંગણે સસ્તામાં બનાવી શકે છે. ભારતમાં જો ેક મેગાવોટ ક્ષમતાનું પ્રેસરાઈઝડ હેવી વોટર રિએક્ટર બનાવવું હોય તો તેનો ખર્ચ આશરે આઠ કરોડ રૃપિયા આવે છે. તેને બદલે વિદેશમાંથી લાઈટ વોટર રિએક્ટરની આયાત કરવામાં આવે તો તેનો આશરે ત્રણ ઘણો ખર્ચ થાય છે. તેમ છતાં ભારતની સરકારે જૈતાપુરમાં ૧,૬૫૦ મેગાવોટની એક એવી છ અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરવાના કરાર ફ્રાન્સની કંપની સાથે કર્યા છે. આ એક જ કરારને કારણે ભારતને છ અબજ ડોલર (આશરે ૨૭,૦૦૦ કરોડ રૃપિયા)નું નુકસાન જવાની સંભાવના છે. જે કામ સ્વદેશી ટેકનોલેજી વડે આઠ કરોડ રૃપિયામાં થતું હોય તેની ૨૧ કરોડ રૃપિયામાં આયાત કરીને ખોટનો ધંધો કરવા જેટલા ભોટ આપણા રાજકારણીઓ નથી. આ રીતે વિદેશથી અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરનારા રાજકારણીઓના સ્વીસ બેન્કોના એકાઉન્ટમાં કેટલા ડોલર મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓ જમા કરાવતી હશે તેની તો આપણે કલ્પના જ કરવી રહી.
અમેરિકા સાથે ભારતે અણુકરાર કર્યા તે પછી ભારત સાથે અણુભઠ્ઠીઓનો વેપાર કરવાના દરવાજા મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓ માટે ખૂલી ગયા છે. ઈ.સ. ૧૯૭૯માં અમેરિકાના થ્રી માઈલ આઈલેન્ડના એટમિક પાવર પ્લાન્ટમાં અકસ્માત થયો તે પછી અમેરિકાએ પોતાના દેશમાં નવી અણુભઠ્ઠીઓના ઉત્પાદન ઉપર પાબંદી લગાવી દીધી હતી અને જૂની અણુભઠ્ઠીઓ પણ ક્રમે ક્રમે બંધ કરવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. આ કારણે અણુભઠ્ઠીઓનું ઉત્પાદન કરતી અમેરિકન મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓ મૃતપ્રાયઃ અવસ્થામાં મૂકાઈ ગઈ હતી. અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ બુશે ભારત સાથે અણુકરાર કર્યા તે પછી આ મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓમાં નવા પ્રાણનો સંચાર થયો છે, કારણ કે આગામી ૨૦ વર્ષમાં ભારત વિદેશમાંથી જેટલી પણ અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરવાનું છે તેમાં સિંહનો ફાળો અમેરિકાને મળવાનો છે. ભારત સરકારે આગામી ૨૦ વર્ષમાં કુલ ૪૦,૦૦૦ મેગાવોટ ક્ષમતાના લાઈટ વોટર રિએક્ટરની આયાત કરવાનું નક્કી કર્યું છે.
મહારાષ્ટ્રના જૈતાપુરમાં ફ્રાન્સની કંપની અરેવાને આપણે ૧,૬૫૦ મેગાવોટના એક એવા છ લાઈટ વોટર રિએક્ટર બાંધવાનો ઓર્ડર આપી દીધો છે. તેની સામે ભારતમાં અત્યારે ભારતની જ કંપનીઓ દ્વારા બાંધવામાં આવેલા ૧૭ પ્રેસરાઈઝડ હેવી વોટર રિએક્ટરો અસ્તિત્વમાં છે, જેની ક્ષમતા ૫૪૦ મેગાવોટની છે. આ ઉપરાંત ૭૦૦ મેગાવોટની ક્ષમતા ધરાવતા બીજાં ચાર પ્રેસરાઈઝડ હેવી વોટર રિએક્ટરોનું બાંધકામ સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી ચાલી રહ્યું છે. તેમ છતાં ભારત સરકારે જે ૪૦,૦૦૦ મેગાવોટ ક્ષમતાના રિએક્ટરોની વિદેશથી આયાત કરવાનો નિર્ણય કર્યો તેનો ભારતના અણુવિજ્ઞાાનીઓ જ વિરોધ કરી રહ્યા છે. નવાઈની વાત એ છે કે આ બાબતમાં ભારતની પ્રજાને અને સંસદને પણ અંધારામાં રાખવામાં આવી છે. મામૂલી બાબતોમાં સંસદની કાર્યવાહીને ખોરવી નાંખતા વિરોધ પક્ષો આ મહાકૌભાંડનો સંસદમાં વિરોધ કરવાની બાબતમાં કોઈ ભેદી કારણોસર મૌન સેવી રહ્યા છે.
આપણા દેશમાં જોખમી અને ખર્ચાળ ગણાતી અણુવીજળીના ઉત્પાદનને મંજૂરી આપવી જોઈએ કે નહીં તે એક મુદ્દો છે અને અણુવીજળીના ઉત્પાદન માટેની અણુભઠ્ઠીઓનું ઘરઆંગણે ઉત્પાદન કરવું જોઈએ કે તેની વિદેશથી આયાત કરવી જોઈએ કે નહીં તે અલગ મુદ્દો છે. પહેલા મુદ્દાની બાબતમાં તો સરકારે નિર્ણય કરી લીધો છે, પણ બીજો મુદ્દો હજી વિવાદાસ્પદ છે. ઈ.સ. ૨૦૦૪ની સાલ પહેલા ભારત સરકારની નીતિ અણુવીજળી માટે સ્વદેશી અણુભઠ્ઠીઓનું ઉત્પાદન કરવાની જ હતી. આ નીતિ મુજબ ઈ.સ. ૨૦૫૨ની સાલ સુધીમાં ૨,૦૮,૦૦૦ મેગાવોટ અણુવીજલીનું ઉત્પાદન સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી કરવાની સરકારની યોજના હતી. આ માટે ભારતના દરિયાકાંઠે ૧,૦૦૦ મેગાવોટની ક્ષમતાના એક એવા ૨૦૮ અણુ ઉર્જા મથકો સ્વદેશી ટેકનોલોજીથી જ ઊભાં કરવાની સરકારની યોજના હતી. ઈ.સ. ૨૦૦૪માં અમેરિકા સાથે અણુકરારની પ્રક્રિયા શરૃ થઈ તેને પગલે આ નીતિનો ત્યાગ કરીને ભારતની સરકારે ૪૦,૦૦૦ મેગાવોટની ક્ષમતાની અણુભઠ્ઠીઓની વિદેશથી આયાત કરવાની યોજનાની રહસ્યમય રીતે જાહેરાત કરી દીધી હતી.
કોઈને થશે કે વિદેશથી અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરવાથી દેશને વધુ સારી ટેકનોલોજી મળવાની હશે અથવા આર્થિક ફાયદો થતો હશે, માટે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ બંને ધારણાઓ ખોટી છે. ફ્રાન્સની કંપની અરેવા સાથે આપણે જે લાઈટ વોટર રિએક્ટરની સ્થાપના કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે તે તદ્દન નવી ટેકનોલોજી છે અને હજી સુધી દુનિયાના કોઈ દેશમાં આ ટેકનોલોજીની સલામતી બાબતમાં ચકાસણી કરવામાં આવી નથી. હકીકતમાં ફ્રાન્સ આ નવી ટેકનોલોજીની ચકાસણી માટે આપણા દેશની પ્રજાનો ઉપયોગ પ્રયોગશાળાના પ્રાણીઓના રૃપમાં કરી રહ્યું છે. તેની સામે ભારતમાં પ્રેસરાઈઝડ હેવી વોટરની ટેકનોલોજીથી ૧૭ અણુભઠ્ઠીઓ ચાલી રહી છે. આ ટેકનોલોજી આપણા પોતાના વિજ્ઞાાનીઓ દ્વારા વિકસિત કરવામાં આવી છે અને તે ફ્રાન્સની કંપનીની ટેકનોલોજી કરતાં વધુ ચડિયાતી છે. આપણા હેવી વોટર રિએક્ટરોમાં પ્લુટોનિયમ ધાતુ વધુ પ્રમાણમાં પેદા થાય છે, જેનો ઉપયોગ આપણે અણુબોમ્બ બનાવવા માટે પણ કરી શકીએ છીએ. વળી આપણા વિજ્ઞાાનીઓ અને ઈજનેરો આ પ્રકારની અણુભઠ્ઠીઓના સંચાલનમાં પણ કેળવાયેલા છે. જો આપણે વિદેશથી અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરીએ તો તેના સંચાલન માટે વિદેશી ઈજનેરોની પણ આયાત કરવી પડે તેમ છે. આટલી સરળ અને સસ્તી સ્વદેશી ટેકનોલોજીને પડતી મૂકીને ભારતની સરકારે મોંઘી અને જટિલ વિદેશી ટેકનોલોજી પસંદ કરી છે.
ઈ.સ. ૨૦૦૪માં યુપીએ-૧ની સરકાર સત્તા ઉપર આવી ત્યારે વડાપ્રધાન મનમોહનસિંહને જાળમાં ફસાવી અમેરિકાની સરકારે અને મલ્ટીનેશનલ કંપનીઓએ ભારતને અમેરિકન બનાવટની અણુભઠ્ઠીઓ વેચવાની યોજનાનો અમલ ચાલુ કરી દીધો હતો. ભારતના વિજ્ઞાાનીઓએ અને નેતાઓએ મળીને ઈ.સ. ૨૦૦૪ સુધી જે સ્વદેશી અણુભઠ્ઠીઓ બનાવવાની યોજનાનું ઘડતર કર્યું હતું તેને કચરા ટોપલીમાં પધરાવી દેવામાં આવી હતી. અમેરિકા સાથે અણુકરાર કરીને ભારતે પોતાનાં તમામ હેવી વોટર રિએક્ટરો ઈન્ટરનેશનલ એટમિક એનર્જી એજન્સીના નિરીક્ષણ હેઠળ મુકવાનું સ્વીકાર્યું હતું. આ કારણે અમેરિકન કંપનીઓ માટે ભારતમાં અણુભઠ્ઠીઓનો વેપાર કરવાના દરવાજાઓ ખૂલી ગયા હતા. ઈ.સ. ૨૦૦૭-૨૦૦૮ની સાલ સુધીમાં ભારતના વડાપ્રધાને પ્રજાને અને સંસદને અંધારામાં રાખીને અમેરિકાથી ૧૦,૦૦૦ મેગાવોટની ક્ષમતાની અણુભઠ્ઠીઓની આયાત કરવાનું લેખિત વચન અમેરિકાની સરકારને આપી દીધું હતું. આ અણુભઠ્ઠીઓની કિંમત આશરે ૨.૧ લાખ કરોડ રૃપિયા થતી હતી. ભારતના વડાપ્રધાને ફ્રાન્સની સરકારને પણ આવું વચન આપ્યું હોવાનું મનાય છે. આ બે સોદાઓ પાછળ જ દેશની તિજોરીના આશરે ૪ લાખ કરોડ રૃપિયાનો વ્યય થવાનો છે. જે વિદેશી કંપનીઓ પાસેથી આપણા નેતાઓ ૪ લાખ કરોડ રૃપિયાનો માલ ખરીદવાના હોય તેમને આ કંપનીઓ કેટલું કમિશન આપી શકે? આ કમિશન દેશની તિજોરીમાં જમા થશે કે આપણા નેતાઓના વિદેશી બેન્કનાં ખાતાંઓમાં? આ વિચાર પ્રજાએ કરવાનો છે.
ભારત સરકારની વર્તમાન નીતિ મુજબ ઈ.સ. ૨૦૫૦ની સાલ સુધીમાં આપણો દેશ ૬૫૫,૦૦૦ મેગાવોટ અણુવીજળીનું ઉત્પાદન કરતો હશે. તેનો અર્થ એ થયો કે ભારતમાં ઈ.સ. ૨૦૫૦ની સાલ સુધીમાં ૧,૦૦૦ મેગાવોટની ક્ષમતાના એક એવાં ૬૫૫ એટમિક રિએક્ટરો હશે. એક એટમિક પાવર સ્ટેશનમાં છ રિએક્ટરની સરેરાશ ગણીએ તો તે માટે ભારતમાં જૈતાપુર જેવાં ૧૧૦ અણુ ઉર્જા મથકો ઊભાં કરવામાં આવશે.
ભારતા દરિયાકિનારાની કુલ લંબાઈ જ આશરે ૬,૦૦૦ કિલોમીટર જેટલી છે. તેનો અર્થ એ થાય કે ભારતની સરકાર દરિયાકિનારે દર ૫૫ કિલોમીટરે એક અણુ ઉર્જા મથક ઊભું કરવામાં માંગે છે. પછી જો ભારતમાં સુનામી આવે અને આ અણુ ઉર્જા મથકોમાં ફુકુશિમા એટમિક પાવર પ્લાન્ટ જેવી દુર્ઘટના થાય તો આપણા બધાનું શું થાય? આપણી સરકાર આપણો આખો દેશ વિદેશીઓને ત્યાં ગિરવે મૂકી દે તે પહેલાં આપણે સૌએ જાગૃત થવાની જરૃર છે.
મોબાઇલ ફોનને એક સમયે મોભાનું પ્રતિક માનવામાં આવતું હતું. આજે તેેને ઉપાધિનું પોટલું માનવામાં આવે છે. શેઠ પોતાના ડ્રાઇવરને મોબાઇલ ફોન આપી રાખે છે. પછી આ મોબાઇલ ફોનની ઘંટડી વગાડીને તેને ઉંઘમાંથી ઉઠાડીને પણ કામે લગાડે છે. મોટી કંપનીના માલિકો પોતાના એક્ઝિક્યુટિવ્સનાં મોબાઇલ ફોનનાં બીલ ચૂકવે છે. પછી સ્ટાફ વેકેશનની મજા માણતો હોય ત્યારે પણ તેમને બોલાવીને કામ સોંપવામાં આવે છે. પત્નીઓ માટે આ મોબાઇલ ફોન શોક્ય જેવો થઇ ગયો છે. પતિ-પત્નિ માંડ સાથે સમય ગાળી રહ્યા હોય ત્યાં મોબાઇલની ઘંટડી વાગે છે અને પત્નિએ પતિનો વિરહ વેઠવો પડે છે. મોબાઇલના વિનાશક રેડિયેશનને કારણે મગજનું કેન્સર થઇ જાય છે એ વાત હવે સાબિત થતી જાય છે,પણ મોબાઇલને કારણે સંબંધોને કેન્સર લાગી જાય છે એ તો પ્રત્યક્ષ દેખાય છે. આ કારણે જ કેટલાક સમજદાર મહાનુભાવો દિવસના ઘણા કલાકો સુધી પોતાના મોબાઇલ ફોનને સ્વિચ ઓફ્ફ જ રાખવા લાગ્યા છે.
નવી દિલ્હીના જંતરમંતર ખાતે આમરણ અનશન ઉપર ઉતર્યા છે તે લોકપાલની સંસ્થા આપણા રાજકારણીઓને ધોળા ધર્મે પણ ખપતી નથી. ભારતનાં કોઈ રાજ્યમાં લોકપાલની સંસ્થા અસરકારક રીતે કામ કરી રહી હોય તો તે કર્ણાટક છે. કર્ણાટકના લોકપાલ સંતોષ હેગડેએ મુખ્યપ્રધાન યેદિયુરપ્પા સામે ભ્રષ્ટાચારની ફરિયાદ નોંધીને તેની તપાસ આદરી તેને પગલે કર્ણાટકમાં રાજકીય ભૂકંપ આવ્યો હતો. કેન્દ્રમાં પણ લોકપાલની માગણી આજકાલની નથી પણ છેલ્લાં ૪૨ વર્ષથી આ હિલચાલ ચાલી રહી છે. આપણા નેતાઓ હવે લોકપાલના કાયદાને લાંબો સમય સુધી હવામાં લટકતો રાખી શકે તેમ નથી એટલે તેમણે સંસદમાં કોઈ પણ જાતની સત્તા વિનાના લોકપાલનો ખરડો પસાર કરવાની કવાયત આદરી છે.
પ જીત્યો ત્યારે ભારતને જાણે બીજી આઝાદી મળી ગઇ હોય તેવો ઉન્માદ લોકોમાં પેદા થયો હતો. દિલ્હી, મુંબઇ અને કોલકાતા જેવા મહાનગરોથી લઇ નાનાં નગરના લોકોએ તદ્દન સ્વયંભૂ રીતે સરઘસો કાઢયા હતા અને 'લંકાવિજય'ની ઉજવણી કરી હતી. ઇ.સ. ૧૯૪૭ની ૧૫મી ઓગસ્ટ પછી કદાચ પહેલી વખત પ્રજામાં આવો ઉન્માદ જોવા મળ્યો છે. ઇ.સ. ૧૯૬૫માં અને ૧૯૭૧માં પાકિસ્તાન સામે આપણે બે યુદ્ધો જીત્યા ત્યારે પણ પ્રજામાં આવો ઉજવણીનો માહોલ જોવા નહોતો મળ્યો. પ્રજામાં પેદા થયેલો આ ઉન્માદ સાબિત કરે છે કે ભારતની પ્રજા કૌભાંડોથી કંટાળી ગઇ છે અને આપણો દેશ માત્ર ક્રિકેટમાં જ નહીં પણ તમામ મોરચે વિશ્વવિજેતા બને તેવું અંતઃકરણથી ઝંખી રહી છે. ભારતની ક્રિકેટ ટીમમાં તમામ ક્ષમતા હતી પરંતુ યોગ્ય નેતૃત્વનો અભાવ હતો. મહેન્દ્રસિંહ ધોનીએ 'કૂલ કેપ્ટન' બનીને આ નેતૃત્વ આપ્યું એટલે ટીમ ઇન્ડિયા વર્લ્ડ કપી જીતી શકી છે. હવે રાજકારણના ક્ષેત્રમાં પણ ધોની જેવું 'કૂલ' નેતૃત્વ મળી જાય તો ભારતને મહાસત્તા બનતાં કોઇ રોકી શકે તેમ નથી. ટીમ ઇન્ડિયાએ જ્યારે વર્લ્ડ કપ જીત્યો તે રાતે એવી મતલબના એસએમએસ ફરતા થયા હતા કે, ''આવતી કાલથી ભારતની પ્રજાને બધી ચીજવસ્તુઓ અડધી કિંમતે મળશે, આવતી કાલથી બધા ભ્રષ્ટાચારી નેતાઓ લશ્કરને શરણે આવશે, આવતી કાલથી વેપારીઓ ભાવો વધારવાનું બંધ કરી દેશે, આવતી કાલથી આપણી પ્રજા શિસ્તમય જીવન જીવતાં શિખી જશે, આવતી કાલથી બધા સરકારી અમલદારો નિષ્ઠાથી પ્રજાની સેવામાં લાગી જશે, હવે અન્ના હઝારેએ ભ્રષ્ટાચાર સામે આમરણ ઉપવાસ નહીં કરવા પડે, કારણ કે ભારતે વર્લ્ડ કપ જીતી લીધો છે. આ કપથી ભારતની બધી જ સમસ્યાઓ હલ થઇ જવાની છે.'' આ સંદેશાનો ટોન નેગેટીવ હતો કે 'વર્લ્ડ કપથી દેશની કોઇ સળગતી સમસ્યા હલ થવાની નથી.' અમને આ નેગેટિવ ટોનમાં પણ પોઝિટીવ સંદેશો વંચાય છે કે પાકિસ્તાન અને શ્રીલંકા સામે મુકાબલા વખતે ભારતની પ્રજામાં દેશભક્તિનો જે જુવાળ પેદા થયો હતો તેવો જુવાળ હવે ભ્રષ્ટાચાર અને દુરાચાર સામે જોવા મળે તો ગણતરીની ક્ષણોમાં ભારતમાં સત્તાપલ્ટો થઇ શકે છે અને ભારતને વિશ્વ વિજેતા બનાવે તેવું નેનૃત્વ મળી શકે છે.
જપાનના ફુકુશિમા એટમિક પાવર પ્લાન્ટને કારણે પેદા થયેલી કટોકટી હજી દૂર નથી થઈ. હજી પણ આ પ્લાન્ટમાં પ્રચંડ ધડાકો થાય અને ચેર્નોબિલમાં બન્યું હતું એમ રેડિયેશનનું વિરાટ વાદળું બહાર આવીને આખી દુનિયામાં છવાઈ જાય તેવું બની શકે છે. જપાનમાં ત્રણ અઠવાડિયા પહેલા ભૂકંપ અને સુનામી આવ્યા તેને પગલે ફુકુશિમા અણુ ઊર્જા મથકમાં કટોકટી ઉભી થઈ હતી. આ પ્લાન્ટનું સંચાલન કરી રહેલી ટોકિયો પાવર કોર્પોરેશન (ટેપકો) નામની આ કંપની વારંવાર સબ-સલામતની જાહેરાતો કર્યા કરે છે, પણ ઇન્ટરનેશનલ એટમિક એનર્જી એજન્સીના હેવાલને પગલે 'ટેપકો'નાં જૂઠાણાઓ ખુલ્લા પડી ગયા છે. આ હેવાલ મુજબ ફુકુશિમા પ્લાન્ટની ૨૦ કિલોમીટરની ત્રિજયામાં રહેતા જે બે લાખ લોકો પોતાના ઘરબાર છોડીને ગયા છે તેમના માટે પાછા ફરવાની આશા ધુંધળી બની ગઈ છે.
મોહાલીમાં ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વર્લ્ડ કપની સેમી ફાઇનલની તૈયારી જોઇને લાગે છે કે આ બે દેશ વચ્ચે જાણે રીતસરના રણસંગ્રામની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. ભારતના વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહે લાગ જોઇને પાકિસ્તાન સાથે મૈત્રીનું તીર ફેંક્યું છે અને પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન યુસુફ રઝા ગિલાનીએ મનમોહનના આમંત્રણનો સ્વીકાર કરીને મુત્સદ્દીગીરીનું પ્રદર્શન કર્યું છે. મોહાલીના મુકાબલાની રાતે ભારતના વડાપ્રધાન તરફથી મહેમાન વડાપ્રધાનના માનમાં ડીનરનું આયોજન પણ કરવામાં આવ્યું છે. આ ડીનર વખતે ક્રિકેટ અને વર્લ્ડ કપ ઉપરાંત ત્રાસવાદ અને કાશ્મીર જેવા મુદ્દાઓની ચર્ચા પણ થઇ શકે છે. જોકે મોહાલીની આ મેચને કારણે ભારત- પાકિસ્તાન વચ્ચે નવેસરથી મૈત્રી ફાટી નીકળશે એવું કોઇ માનતું હોય તો તે મૂર્ખાઓના સ્વર્ગમાં વસે છે. ભારત- પાકિસ્તાનની મેચના બે દિવસ અગાઉ જ પાકિસ્તાનના ગૃહ પ્રધાન રહેમાન મલિકે પાકની ટીમને મેચ ફિક્સીંગ કરવા સામે ચેતવણી આપીને ટીમનો કચરો કરી નાંખ્યો છે. હવે વિવાદને શાંત કરવા મલિકે ફેરવી તોળ્યું છે કે તેમનાં વિધાનોને સંદર્ભ વગર ટાંકવામાં આવ્યાં હતાં. ભૂતકાળમાં મેચ ફિક્સીંગના આક્ષેપોનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાની ક્રિકેટરો જો આ ખરાખરીના જંગમાં પણ મેચ ફિક્સીંગ કરવાના પ્રલોભનનો શિકાર બનવાના હોય તો પાકિસ્તાને ક્રિકેટ રમવાનું જ છોડી દેવું જોઇએ. હકીકતમાં ભારત- પાકિસ્તાનની સેમી ફાઇનલમાં સૌથી વધુ કમાણી ટીવીની ચેનલો અને સટ્ટાબજારના બુકીઓને થવાની છે. આ બુકીઓ મેચનું પરિણામ પોતાના ફાયદામાં આવે તે માટે ક્રિકેટરોને ખરીદવાની પણ તાકાત ધરાવે છે.